Het wonen en werken op een oude plantage
Doordat er de laatste tijd meer aandacht is voor het slavernijverleden, valt ook vaker het woord
plantage op.
De meeste mensen kunnen zich geen voorstelling maken wat een hedendaagse plantage is.
Plantages in Suriname zijn aangelegd in de 17e en 18e eeuw, voornamelijk door Nederlanders.
Een plantage is als het ware een poldertje in de tropen, een stuk grond omringd door een dijk
en voorzien van een aantal sluizen.
Bijna alle plantages hebben eenzelfde structuur en oppervlakte.
Gemiddeld genomen hebben de oudere plantages een breedte van 1.2 kilometer (60 ketting) en
de wat nieuwere plantages zijn 600 meter breed (30 ketting).Laarwijk is een oudere plantage,
dus aan de voorzijde 60 ketting breed.
Aan de voorzijde grenst de plantage aan de rivier of kreek, en hier bevinden zich ook de hoofd-
en twee zijsluizen.
Aan de achterzijde legde men vroeger een zwamp, een moeras, aan, zodat er ook in de droge
tijd zoet water beschikbaar was. Dit water kon via de achtersluizen binnengelaten worden.
Bij de suikerplantages vind je in het midden van de plantage een hoofdvaart.
Deze hoofdvaart
was bedoeld om het suikerriet van de plantage naar voren te transporteren. In een cacao-,
katoen-, koffie- of tabaksplantage is er geen hoofdvaart maar een pad. Deze producten waren
lichter om te transporteren en het was dus niet nodig om hiervoor een vaart te graven.
Op Laarwijk, waar wij wonen, zijn al deze kenmerken nog terug te vinden, zij het niet in al te
beste staat door het achterstallige onderhoud.
Wonen en werken op Laarwijk
In de jaren ‘80 van de vorige eeuw, was Laarwijk een drukbevolkte plantage. Uit verhalen van
de huidige bewoners begrijpen wij dat er in die tijd zo’n 2000 mensen op Laarwijk woonden.
Er waren een tweetal winkels, een lagere school, een voetbalvereniging en zelfs een kleine
polikliniek.
Uit een recente inventarisatie komt naar voren dat er ongeveer 110 personen woonachtig zijn
op de plantage. Een groot verschil met de jaren ‘80 dus. Veertig jaar geleden werkten de
meeste mensen in de landbouw, nu gaat het grotendeel van de Laarwijkbevolking in de ochtend
met de boot naar de overzijde van de Surinamerivier om bijvoorbeeld in de visverwerkende
industrie te werken in Domburg en Ornamibo. Een enkeling blijft achter op Laarwijk om op het
land werken of te vissen.